این روزها کمتر کسی هست که با واژه مارکتینگ یا همون بازاریابی غریبه باشه. خیلی از افراد به‌اشتباه فکر می‌کنن که بازاریابی صرفا محدود به تبلیغات و فروش محصولاته اما در حقیقت این مفهوم گسترده‌تر از این حرف‌هاست. هنر یه بازاریاب اینه که در بهترین زمان ممکن، تیر خودش رو به هدف بزنه و پیامش رو دقیق و درست به گوش مخاطب برسونه. برای تحقق این هدف، مجموعه‌ای از عناصر مختلف دست به دست هم می‌دن که به اون‌ها آمیخته بازاریابی یا Marketing Mix می‌گن.
همون‌طور که قبل از این هم به این موضوع اشاره کردیم، مفهوم آمیخته بازاریابی ٤P در سال ١٩۶۰ مطرح شد. این مدل شامل ۴ بخش محصول یا خدمت (Product)، قیمت (Price)، مکان توزیع (،Place) و ترویج (Promotion) می‌شه. اما چند سال بیشتر طول نکشید که دانشمندان حوزه بازاریابی ٤ عنصر دیگه یعنی نیروی انسانی (People)، فرآیند (Process)، شواهد عینی (Physical Evidence) و بسته بندی محصولات (Packaging) رو به این مدل اضافه کردن و در نهایت در سال ٢۰۰۸، عنصر پرداخت (Payment) به‌عنوان نهمین عضو از این خانواده معرفی شد تا مدل ٤P رسما جای خودش رو به مدل آمیخته بازاریابی ٩P بده.
در ادامه به ارائه توضیح مختصری از مدل آمیخته بازاریابی ٩P می‌پردازیم. این مدل بازاریابی، با ایجاد دیدی یکپارچه نسبت به کسب و کار، باعث می‌شه بتونید تدوین برنامه بازاریابی رو به‌صورت هوشمندانه و در راستای رسیدن به اهداف کسب‌وکارتون انجام بدید.
مدل آمیخته بازاریابی ٩P چیه؟
مدل ٩P همون‌طور که از اسمش مشخصه از ٩ عنصر اصلی تشکیل شده:
١. آمیخته بازاریابی محصول (Product)
اولین عنصر از مدل آمیخته بازاریابی ٩P محصول یا نوع غیرملموس اون یعنی خدمته. قبل از تولید محصول یا ارائه خدمات، لازمه که اول شناخت درستی از نیازهای و روندهای آینده بازار به دست بیارید. همین‌طور باید با کنترل کیفیت محصولات به‌طور منظم بتونید تمایز برند خودتون رو نسبت به رقبا حفظ کنید.
به زبون ساده‌تر دو نکته‌ای که در بحث آمیخته بازاریابی محصول هرگز نباید فراموش کنید بهبود مستمر و انطباق با نیازهای روز مشتریانه.
٢. آمیخته بازاریابی قیمت (Price)
مدل قیمت گذاری درست و منطقی هم مثل کیفیت محصول، یکی از عوامل مهم و تعیین‌کننده در موفقیت کسب‌و‌کار شماست. قیمت نهایی محصولات با توجه به عوامل مختلفی تعیین می‌شه؛ از جمله:
- سهم بازار و میزان تقاضا
- قیمت تمام شده تولید
- کیفیت محصول یا خدمت
- هویت برند و ارزش ویژه برند
- مزیت رقابتی
- پرسونای مخاطب
- میانگین قیمت رقبا
- استراتژی‌های سازمان
- نرخ بازگشت سرمایه (ROI)
٣. آمیخته بازاریابی مکان توزیع (Place)
سومین عنصر این مدل، محل و کانال توزیع محصوله و بسته به نوع صنعت و کسب‌و‌کار شما متفاوته. یه محصول می‌تونه به‌صورت حضوری یا آنلاین در دسترس مشتریان قرار بگیره. انتخاب بهترین محل و کانال توزیع محصول باید بر اساس تحقیقات بازار و شناخت از مشتریان انجام بشه.
۴. آمیخته بازاریابی ترویج (Promotion)
هر برند، از روش‌های مختلفی برای معرفی و تبلیغ محصولات یا خدماتش استفاده می‌کنه. تبلیغات می‌تونه با توجه به ماهیت محصول ساخته بشه و اهداف متفاوتی رو مثل آگاهی از برند، بهینه سازی نرخ تبدیل یا افزایش فروش دنبال کنه. در مدل آمیخته بازاریابی ٩P عنصر ترویج به انتشار تبلیغات در دو فضای آفلاین و دیجیتال اشاره می‌کنه.
تبلیغات آفلاین شامل تبلیغات محیطی، کمپین‌های برند اکتیویشن، برگزاری ایونت‌ها، تبلیغات رادیویی و تلویزیونی، چاپ آگهی در روزنامه‌ها و مجلات می‌شن.
تبلیغات آنلاین یا دیجیتال مارکتینگ هم مواردی مثل بهینه سازی موتورهای جستجو (SEO)، بازاریابی محتوایی، کمپین PPC، بازاریابی در شبکه های اجتماعی، بازاریابی درون برنامه ای و روابط عمومی آنلاین رو در بر می‌گیره.
۵. آمیخته بازاریابی نیروی انسانی (People)
در مدل آمیخته بازاریابی ٩P پنجمین P نماینده همه افرادیه که به شکلی در فعالیت‌های مختلف کسب‌و‌کار شما دخیل هستن. برقراری ارتباط درست با انسان‌ها علاوه‌بر درک نیازها، احساسات و حقوق انسانی اون‌ها برای کسب‌وکارها هم موضوع مهمی تلقی می‌شه. به همین دلیل، بهترین و موفق‌ترین سازمان‌ها همیشه به نیروی انسانی و کارمندهاشون احترام می‌ذارن و با آموزش‌های مفید، اون‌ها رو به نیروهای توانمند، خلاق، راضی و باانگیزه تبدیل می‌کنن.
به‌لطف این تیم‌های توانمند، سازمان‌ها نه‌تنها می‌تونن از بازخوردهای مفیدی که به رشدشون کمک می‌کنن برخوردار بشن، بلکه همین افراد می‌تونن حکم سفیر برند اون‌ها رو داشته باشن و تعداد قابل‌توجهی از مشتریان وفادار رو به شرکت اضافه کنن. در غیر این صورت سازمان می‌تونه به‌راحتی از درون و بیرون آسیب ببینه.
٦. آمیخته بازاریابی فرآیند (Process)
آمیخته بازاریابی فرآیند در مدل آمیخته بازاریابی ٩P به مکانیسم و جریان فعالیت‌ها در سازمان اشاره می‌کنه که منجر به تولید محصول یا خدمت و ارسال یا ارائه اون به مشتری می‌شن. مجموعه استانداردهایی مانند ISO 9001 به سازمان‌ها کمک می‌کنن تا فرایندهای سازمان به‌درستی در راستای برطرف کردن نیازهای مشتریان و سهام‌داران سازمان‌دهی بشن. وجود پروسه‌های منظم، باکیفیت و سازمان‌یافته که به‌طور منظم مانیتور می‌شن، می‌تونن شکاف‌ها و آسیب‌های احتمالی رو که از سوی افراد مختلف به بدنه سازمان یا شهرت برند وارد می‌شن، خنثی کنن.
٧. آمیخته بازاریابی شواهد عینی (Physical Evidence)
همه عناصر قابل لمس و عینی مرتبط با سازمان که مشتریان رو به قضاوت درباره اون برند وا می‌داره، در این دسته بندی قرار می‌گیرن.
به زبون ساده‌تر می‌شه گفت ساختمون و نمای ظاهری شرکت، طراحی داخلی، فرم لباس پرسنل، طراحی وب سایت، بروشورها، اوراق اداری، کارت ویزیت‌ها و هر چیزی که به ظاهر سازمان شما مرتبط می‌شن، جزو شواهد عینی مدل ٩P به حساب میان و بر تصمیم‌گیری مشتری تاثیر می‌ذارن.
جالبه بدونید که نظریه پنجره شکسته دقیقا به نقش این شواهد عینی در تصویر برندها اشاره می‌کنه.
٨. آمیخته بازاریابی بسته بندی (Packaging)
یکی دیگه از مهم‌ترین عناصر در مدل آمیخته بازاریابی ٩P مربوط به بسته بندی محصول می‌شه که نقش قابل‌توجهی در تمایز محصولات و جذب مشتریان جدید ایفا می‌کنه. محصولی که بسته‌بندی خلاقانه و جذاب داره در مقایسه با بسته‌بندی معمولی فروش بیشتری رو به‌همراه داره. به‌علاوه بعضی از محصولات حساس نیاز به کیفیت بالاتر و نوع متفاوتی از بسته‌بندی دارن تا از هر نوع آسیب احتمالی محافظت بشن. از مزایای دیگه‌ای که بسته‌بندی داره می‌شه به ارائه اطلاعات و جزئیات درباره محصول و تولید کننده اشاره کرد.
٩. آمیخته بازاریابی پرداخت (Payment)
آخرین P از مدل آمیخته بازاریابی ٩P مربوط می‌شه به روش‌های مختلف پرداخت، راحت بودن استفاده و امنیت اون‌ها. علاوه‌بر استفاده از پول نقد، امکان پرداخت وجه از طریق کارت‌های بانکی مختلف، کارت‌های هدیه، کیف پول الکترونیکی، کارت‌های اعتباری، امکان پرداخت در محل برای خریدهای غیر حضوری، ایجاد درگاه امن پرداخت و… از مواردی هستن که باید در سیستم فروش لحاظ بشن.
در این بلاگ شما رو با اجزای مدل آمیخته بازاریابی ٩P، یکی از مهم‌ترین چارچوب‌های استراتژیک در بازاریابی آشنا کردیم. فراموش نکنید یکی از اساسی‌ترین مراحل در تعریف آمیخته‌ی بازاریابی متناسب با کسب‌وکارها به تحقیق و آنالیز بازار هدف مربوط می‌شه. تیم استراتژی ما در آژانس دیجیتال مارکتینگ ماکان در این زمینه به شما کمک می‌کنه.
افزودن نظر
