ممکن است تصور برخی افراد از وظیفه اصلی واحد منابع انسانی سازمان‌ها، انجام فرآیند جذب، استخدام یا تعدیل نیروها باشد. در حقیقت این تفکر رنگ و بوی سنتی دارد، اما باید گفت وجود واحد منابع انسانی (Human Resource) در هر سازمان، مستقل از اندازه آن واجب و ضروری است. منابع انسانی از استراتژی گرفته تا تصویر برند و تمام فعالیت‌های مرتبط با کارکنان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در این مقاله به اهمیت و نقش کلیدی منابع انسانی در موفقیت سازمان اشاره خواهیم کرد.
۶ دلیل اهمیت وجود منابع انسانی (HR) در سازمان
1. کنترل بودجه و تاثیر در درآمد سازمان
از آنجا که منابع انسانی با جنبه‌های مختلف تجربیات کارمندان سروکار دارد، تاثیرات بسیاری بر طیف درآمدی کسب و کار و در نهایت بر نرخ بازگشت سرمایه (ROI) (ROI) می‌گذارد:
- بهره‌وری کارکنان: یکی از وطایف منابع انسانی، شناسایی ساختارها و ابزارهایی است که به‌کار گیری آن‌ها به عملکرد بهتر و بهره‌وری بیشتر کارمندان می‌انجامد.
- نگهداری کارمندان: منابع انسانی با تلاش برای بهبود فرهنگ سازمانی و ایجاد فضای کاری مثبت، در نگه داشتن کارکنان در سازمان و کاهش نرخ خروج آنان نقش عمده‌ای ایفا می‌کند که این موضوع می‌تواند هزینه‌های جذب سازمان را کاهش دهد.
- تدارک برنامه‌های آموزشی: منابع انسانی با فراهم کردن برنامه‌ها و ایجاد فرصت‌های آموزشی برای کارکنان در بالا بردن دانش و مهارت‌های افراد سازمان نقش مهمی ایفا می‌کند.
- کنترل بودجه: واحد منابع انسانی با تدوین روش‌هایی کارآمد، در صرفه‌جویی یا بهینه مصرف کردن منابع مالی نقش مهمی ایفا می‌کند. همچنین بررسی سیستم‌های حقوق و دستمزد و پرداخت حقوق و مزایا بر اساس عملکرد کارکنان، از دیگر وظایف منابع انسانی در راستای کنترل بودجه سازمان است.
2. رضایت کارمندان
دپارتمان HR در سازمان‌ها موظف است میزان رضایت کارکنان را به صورت دوره‌ای ارزیابی کند. این رضایت‌مندی تمام جنبه‌های شغلی؛ از محیط، وظایف و مسئولیت‌ها گرفته تا رضایت از مدیران و سرپرستان را شامل می‌شود. از آنجا که رضایت‌مندی یک فاکتور کیفی است، متخصصان منابع انسانی باید با استفاده از مدل‌سازی و شاخص‌های موجود، داده‌ها را به اطلاعات قابل استناد تبدیل کند. در نتیجه علت نارضایتی کارکنان و همچنین موارد قابل بهبود سازمان شناسایی شده و راهکارهایی در جهت رفع یا بهبود این موارد ارائه می‌شود.
توجه به نیازها و مشکلات کارمندان و تلاش برای بهبود آن‌ها، نه تنها باعث ایجاد تعاملات مثبت و موثر درون‌سازمانی می‌شود، بلکه انگیزه کارمندان را برای ماندن در سازمان و بهتر انجام دادن وظایف خود بالا می‌برد.
3. آموزش و توسعه کارکنان
یکی از وظایف منابع انسانی، ارزیابی کارکنان و شناسایی مهارت‌ها و آموزش‌های مورد نیاز هر کدام، جهت بهبود انجام وظایف‌شان است. همچنین لازم است از کافی بودن سطح مهارت‌ها و دانش کارمندان با توجه به سمت و وظایف‌شان مطلع شوند. پس از این ارزیابی، پیشنهاداتی برای آموزش و توسعه دانش و مهارت‌های کارکنان مطرح می‌شود. منابع انسانی تا حد ممکن سعی می‌کند آموزش را به صورت درون سازمانی و با کمک از نیروهای خبره انجام دهد، چرا که در این صورت در هزینه‌های سازمان به شدت صرفه‌جویی خواهد شد.
4. فرآیند جذب و استخدام
از رایج‌ترین و شناخته شده‌ترین وظایف منابع انسانی، جذب و استخدام نیروی کار است. این وظیفه پیچیدگی‌های خاص خود را دارد، چرا که منابع انسانی خبره و متخصص، می‌تواند با استخدام بهترین و مناسب‌ترین افراد متناسب با نیازها، در رشد و پیشرفت سازمان نقشی اساسی ایفا کند.
5. رسیدگی به تعارضات
فارغ از سطح رضایت کارکنان، همواره ممکن است بحث یا تعارضاتی در سازمان شکل بگیرند. این نوع مسائل می‌توانند میان کارمندان با همکاران و مدیران خود یا حتی در رابطه با وظایف‌شان ایجاد شوند. یک متخصص HR لازم است به صورت هوشمندانه تعارضات را حل کند. این کار با برگرداندن روابط و انرژی مثبت به محیط کار، رضایت کارکنان را افزایش می‌دهد.
6. بهبود عملکرد کارکنان
از دیگر وظایف دپارتمان منابع انسانی، توسعه یک سیستم مدیریت و ارزیابی عملکرد است. به کمک این سیستم، کارکنانی که عملکردی کمتر از حد استاندارد داشته و به سودآوری کسب و کار آسیب می‌رسانند شناسایی می‌شوند. از طرفی می‌توان برای کارکنانی که در سودآوری و رشد کسب و کار نقش عمده‌ای دارند، پاداش و مزایای ویژه‌ای در نظر گرفت. به زبان ساده، به کمک این سیستم عدالت در پرداخت حقوق و دستمزد اجرا می‌شود.
همچنین با این روش برخی کارمندان ممکن است به نامناسب بودن وظایف خود نسبت به مهارت‌ها و توانایی‌های‌شان یا جایگاه نادرست خود پی برده و اقدامات لازم در جهت رفع این مشکلات انجام شود.
در این مقاله به صورت خلاصه از مهم‌ترین دلایل نیاز ویژه هر سازمان به واحد منابع انسانی متخصص نام برده شد. بدون شک منابع انسانی نقش مهمی در رشد و پایداری نظام یک سازمان ایفا می‌کند. به همین دلیل به عنوان صاحب یک کسب و کار باید استخدام افراد متخصص در این زمینه را در اولویت‌های خود قرار دهید.
