همه ما در زندگی با مسئله تصمیم گیری مواجه شدهایم. گاهی انتخاب یک راه از میان راههای مختلف میتواند مدتها ذهن ما را به خود مشغول کند. اما قالبها و مدل های تصمیم گیری که در نتیجه مطالعات مختلف مدیریتی و روانشناختی طراحی شدهاند، به ما کمک میکنند که این فرآیند دشوار را برای خود آسان کنیم.
در بلاگ قبل درباره مدل تصمیم گیری منطقی و شهودی خواندیم. در این مقاله با مدل های بیشتر آشنا میشویم.
مدل تصمیم گیری الگومحور (The Recognition Primed Model)
این مدل تصمیم گیری شبیه مدل شهودی، اما ساختاریافتهتر از آن است. در این مدل شما میبینید که آیا امکان دارد میان اطلاعاتی که در اختیار دارید الگویی را شناسایی کنید؟
در این مدل تصمیم گیری باید روشی را انتخاب کنید که بتوانید آن را در ذهنتان اجرا کنید و فکر کنید چطور میتوانید این موقعیت را به بهترین نحو مدیریت کنید. اگر این سناریو خوب عمل کند و کاربردی باشد، آن را دنبال کنید. اما اگر به نظر میرسد هنوز نقصهایی دارد، در آن تغییراتی ایجاد کنید یا اگر امکان تغییر وجود ندارد، آن را کنار بگذارید و به دنبال روشی دیگر بروید.
زمانی میتوان گفت مدل الگومحور مفید است که بتوانید از دانش و تجربه پیشین خود در موارد مشابه استفاده کنید. این روش به خصوص برای وقتی که نیاز به تصمیم گیری فوری دارید، اما زمان شما محدود است، به کار میآید. برای استفاده از این مدل، بهتر است ایدههایتان را یادداشت کنید تا بتوانید نکتهها و مسائل را به صورت تصویری دنبال کنید.
اگر با مسئله خلاقیت مشکل دارید یا نمیتوانید سناریوهای مختلف را به صورت مفصل و جزئی تصورکنید، استفاده از این مدل برای شما بسیار دشوار خواهد بود.
مدل تصمیم گیری وروم-یتون (Veroom-Yetton Decision-Making Model)
بر اساس مدل تصمیم گیری وروم-یتون بهترین تصمیم آن است که با توجه به اوضاع و شرایط خاص شما گرفته میشود. در این مدل، افراد گروه باید به هفت سوال بله/خیر پاسخ دهند. سوالاتی مثل: «آیا برای تصمیمگیری باکیفیت، اطلاعات کافی دارم؟» اینکه میخواهید کاملاً مستقل عمل کنید، یا اعضای تیم خود را در فرآیند تصمیمگیری دخیل کنید، با پاسخ دادن به این هفت سؤال مشخص میشود.
یکی از نکات مثبت مدل تصمیم گیری وروم-یتون این است که برای همه کارمندان، در هر رده شغلی کاربرد دارد. این مدل به شما کمک میکند به همه جزئیات فکر کنید و با اعتماد به نفس آن را عملی کنید. این مدل برای گروههای کوچک تا متوسط مناسب است، زیرا در صورت استفاده از این مدل در گروههای بزرگ، افراد زیادی باید در فرآیند تصمیمگیری شرکت کنند که این امر فرآیند تصمیم گیری را طولانی و سخت میکند.
مدل تصمیم گیری عقلانیت محدود (Bounded Rationality Model)
در مدل تصمیم گیری عقلانیت محدود فقط کافی است طی زمانی که در اختیار دارید، به بهترین نحو ممکن عمل کنید. در این روش دیگر لازم نیست همه راهکارها را موشکافی و برنامهای مفصل ایجاد کنید، بلکه باید راهکاری را پیدا کنید که آن قدر عملی است که بتوان در سریعترین زمان ممکن آن را پیاده کرد.
تصمیم گیری بر اساس این مدل بهترین روش نباشد، اما حداقل مزیت آن این است که کارها به تعویق نمیافتد و شما میتوانید خیلی سریع دست به کار شوید. برای استفاده از مدل عقلانیت محدود لازم است مطمئن شوید که اوضاع را به خوبی سنجیدهاید و فقط به این علت که مدل عقلانیت محدود سریع و آسان است از آن استفاده نکردهاید. اما وقتی که زمان کافی دارید و میتوانید بیشتر فکر کنید، بهتر است از روش دیگری استفاده کنید.
منبع:
https://fellow.app
افزودن نظر