فرآیند طراحی تجربه کاربری گام اول: تحقیق و شناسایی کاربران

در مقاله قبل با طراحی تجربه کاربری و اهمیت آن آشنا شدید. در این مقاله و مقالات بعدی شما را به صورت گام به گام با فرآیند طراحی تجربه کاربری  آشنا خواهیم کرد.

مراحل طراحی تجربه کاربری (UX Design)

فرآیند طراحی تجربه کاربری را می‌توان به ۴ مرحله اصلی زیر تقسیم کرد:

• تحقیق و شناسایی کاربران (User Research)
• طراحی (Design)
• تست  (User Testing)
• پیاده‌سازی (Implementation)

اما با توجه به تفاوت هر پروژه و پویا بودن آن، هر طراح می‌تواند فعالیت‌های متفاوت و مختلفی در هر مرحله جهت بهبود طراحی انجام دهد.

گام اول: تحقیق و شناسایی کاربران

انجام تحقیقات لازم برای شناخت کاربران یا User Research گام اولیه و اساسی در انجام پروژه‌های طراحی تجربه کاربری است. حاصل این تحقیقات، شناخت کاربران، رفتار، اهداف، نیازها و انگیزه‌های آن‌ها در ارتباط با محصول است. این شناخت به ما کمک می‌کند تا بدانیم کاربران چگونه از محصول ما استفاده می‌کنند، در کدام مراحل دچار سردرگمی و چالش می‌شوند و مهم‌تر از همه، هنگام تعامل با محصول چه احساسی دارند.
همدل بودن یا Empathy با کاربران، کلید و راه حل این ماجراست. یک طراح تجربه کاربری با گروه‌های مختلفی از افراد با سلایق و دیدگاه‌های مختلف روبه‌رو می‌شود و صرفاً وظیفه دارد رفتار و واکنش‌های آنان را علت‌یابی کرده و خود را جای آنان بگذارد. طراح باید در این مرحله انعطاف‌پذیری بسیاری از خود نشان دهد. به عبارتی دیگر، یک طراح تجربه کاربری باید دنیا را از دید کاربران ببیند و تلاش کند بهترین و مفیدترین تجربه را برای آنان خلق نماید.

چرا User Research تا این اندازه مهم است؟

زمانی که تنها فرضیات خود را درباره مسائل مختلف در نظر میگیریم، فراموش می‌کنیم که ممکن است تجربه افراد دیگر در رابطه با این موضوعات بسیار متفاوت باشد. در نظر داشتن این واقعیت در طراحی تجربه کاربری بسیار ضروری است. زیرا در غیر این صورت می‌تواند به از دست دادن فرصت‌های بهبود محصول و شکست در خلق یک تجربه کاربری مثبت و منطبق با نیازهای کاربران بیانجامد. برای مثال ممکن است کار کردن با یک وب‌سایت یا نرم‌افزار از دید طراح آن بسیار ساده و بدیهی جلوه کند، اما از دید یک کاربر عادی با دانش و تخصص اندک، کاری پیچیده باشد.

این دانش عمیق از راه‌های متفاوتی حاصل می‌شود اما تنها زمانی که یک طراح تجربه کاربری، مخاطبان هدف خود را بشناسد، مستقیماً با آن‌ها در تعامل باشد، و سلیقه و نیاز آن‌ها را بداند، می‌تواند ادعا کند که تا حد زیادی قادر است از زاویه دید کاربر به محصول نگاه کرده، احساس او را درک کند و هدف خود را از طراحی تعیین کند. شروع کردن طراحی بدون داشتن اطلاعات دقیق اولیه، ریسک شکست پروژه را تا حد بسیار زیادی افزایش داده و سبب هدر رفتن زمان و سرمایه خواهد شد.

تکنیک‌های User Research

در مقاله‌ی اهمیت شناسایی پرسونای مخاطب، به طور مفصل در رابطه با تعریف پرسونا و روش‌های ایجاد آن صحبت کرده‌ایم.
پرسوناها مرتبط با افرادی تعریف می‌شوند که هم اکنون کاربر شما هستند یا پتانسیل تبدیل شدن به آن را دارند. بررسی پرسونای مخاطبان تصویری شفاف را در رابطه با دسته‌بندی مخاطبان، ویژگی‌ها، نیازها، نحوه تعاملات و انتظارات آن‌ها از محصولات مورد نظر، در اختیار تیم طراحی تجربه کاربری قرار می‌دهد.

پس از اینکه درک صحیحی از مخاطبان خود پیدا کردید، باید از میان آنان افرادی را جهت شناسایی کاربران و انجام User Research انتخاب کنید. گوش دادن به صحبت‌های کاربران یا جمع‌آوری اطلاعات مورد نیاز از آن‌ها در قالب‌هایی مانند پرسشنامه، روش‌هایی متفاوت و مکمل در User Research هستند که اطلاعات بسیاری را در اختیار طراح تجربه کاربری قرار می‌دهند. در ادامه به توضیح برخی تکنیک‌های مهم مورد استفاده در User Research می‌پردازیم.

• مصاحبه با کاربران

  مصاحبه‌‌ها شاخه‌ای از تحقیقات میدانی هستند که به شکل یک بحث و بررسی عمیق میان مصاحبه کننده و یک کاربر از میان مخاطبان هدف صورت می‌گیرد. این روش برای آگاهی از نیازهای کاربر هنگام استفاده از محصول مناسب است. برای مثال ممکن است در مصاحبه از افراد خواسته شود ویژگی‌های محصول ایده‌آل خود را شرح دهند.

• پرسشنامه آنلاین یا Online Survey

  در این روش، فرم مصاحبه که شامل سوالاتی مشخص در رابطه با محصول مورد نظر شما و نظرات و احساس کاربران در رابطه با نحوه استفاده از آن است، به صورت آنلاین برای مخاطبان هدف فرستاده می‌شود. داده‌های به‌دست آمده از این روش در یک‌پایگاه داده ذخیره شده و سپس نتایج آن توسط تیم طراحی تجربه کاربری تحلیل خواهد شد. به علاوه، انجام مصاحبه آنلاین با افراد با تجربه و متخصص در حوزه طراحی تجربه کاربری می‌تواند ایده‌های خوبی در رابطه با عوامل موثر در UX اختیار شما قرار دهد.

• تکنیک Card sorting

  تکنیک Card Sorting یکی از تکنیک‌هایی است که پیش از مطرح شدن بحث UX در روانشناسی کاربرد داشت. در این تکنیک ساده و کاربردی، کلمات یا عباراتی بر روی کارت‌های مختلف نوشته شده و از کاربران می‌خواهند آن‌ها را دسته‌بندی کرده و برای هر دسته، نامی متناسب انتخاب کنند. کلمات و عبارات نوشته شده روی کارت‌ها باید با توجه به هدف شما از انجام این آزمون و بخش‌هایی از طراحی که سلیقه‌ی کاربر در آن نقش عمده‌ای دارد، انتخاب شود. برای مثال، استفاده از تکنیک Card Sorting پیش از طراحی تجربه کاربری برای یک وب‌سایت یا اپلیکیشن می‌تواند سلیقه مخاطب را در مورد دسته‌بندی و چیدمان موضوعات در اختیار شما قرار دهد. همچنین انجام این آزمون به کمک ابزارهای آنلاین نیز امکان پذیر است.

پس از تحلیل داده‌ها در پایان مرحله User Research، اطلاعات بسیار مفیدی حاصل می‌شود. این اطلاعات به شما می‌گویند مخاطبان شما چه کسانی هستند، چه نیازها، اهداف و دغدغه‌هایی دارند و به این ترتیب شما قادر به طراح مسئله‌ای خواهید بود که پس از ایده پردازی برای یافتن راه حل خلاقانه آن، وارد گام بعدی در خلق یک تجربه کاربری موفق خواهید شد.

برای آشنایی با مرحله Design و مراحل بعدی طراحی تجربه کاربری با ما همراه باشید.